Η Μεγάλη Σφίγγα της Γκίζας είναι ένα άγαλμα το οποίο απεικονίζει μια σφίγγα (μυθολογικό πλάσμα με σώμα λιονταριού και κεφάλι ανθρώπου) σε καθήμενη στάση. Το άγαλμα αυτό βρίσκεται στο οροπέδιο της Γκίζας στην Αίγυπτο, μέσα στη διάσημη Νεκρόπολή της.
Εχει μήκος 73,5 μέτρα, πλάτος 6 και ύψος 20.22 μέτρα και αποτελεί το μεγαλύτερο μονολιθικό άγαλμα στον κόσμο. Είναι επίσης το αρχαιότερο γνωστό άγαλμα μνημειακού τύπου, και θεωρείται ότι κτίστηκε από τους αρχαίους Αιγύπτιους του Παλαιού Βασιλείου, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Φαραώ Χεφρήνου το 2558 - 2532 π.Χ. Η λέξη Σφίγγα έχει ετυμολογική ρίζα από το ρήμα σφίγγω, επειδή σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία η Σφίγγα που φύλαγε την είσοδο της πόλης των Θηβών έπιανε και έσφιγγε μέχρι θανάτου όποιον περαστικό δεν μπορούσε να λύσει το πασίγνωστο αίνιγμά της. Μια άλλη θεωρία ως προς την ετυμολογία του ονόματος λέει ότι το όνομά Σφίγξ έχει τη ρίζα του στην αρχαία αιγυπτιακή λέξη 'Ssp-anx, γενική ονομασία που δινόταν στα βασιλικά αγάλματα της 4ης δυναστείας το 2575 - 2467 π.Χ. και μετά.
Η Μεγάλη Σφίγγα αποτελεί ίσως το πιο αρχαίο άγαλμα στον κόσμο, και ως εκ τούτου παραμένει μέχρι και σήμερα ανεπιβεβαίωτο ποίον απεικονίζει η προτομή της και από ποιόν χτίστηκε. Δεν είναι γνωστό με τι όνομα αποκαλούσαν τη Σφίγγα οι δημιουργοί της, καθώς το ίδιο το άγαλμα δεν αναφέρεται σε καμιά επιγραφή του Παλαιού Βασιλείου. Επίσης δεν αναφέρεται πουθενά ο τρόπος κατασκευής και ο αρχικός σκοπός ανέγερσης του αγάλματος. Κατά το Νέο Βασίλειο, αποκαλούσαν τη Σφίγγα Hor-em-akhet (στα ελληνικά, Χάρμακις) και με αυτό το όνομα αναφέρεται στη Στήλη του Ονείρου του φαραώ Τουτμώση Δ'. Η ονομασία Σφίγγα δόθηκε στο άγαλμα κατά την Κλασική εποχή της αρχαιότητας, δηλαδή περίπου 2000 χρόνια μετά την θεωρητική χρονολογία κατασκευής της. Αιτία ήταν τα κοινά χαρακτηριστικά του αγάλματος με τη σφίγγα, ενός μυθολογικού πλάσματος της αρχαίας Ελλάδας με σώμα λιονταριού, κεφάλι γυναίκας και φτερά αετού. Ωστόσο η Σφίγγα της Γκίζας διαφέρει λίγο από τη περιγραφή του μυθολογικού αυτού πλάσματος καθώς δεν διαθέτει φτερά.
Δείτε τη Σφίγγα στο street view
Δείτε τη στο χάρτη:
ΠΗΓΗ:Wikipedia