Η Σαμοθράκη βρίσκεται στο Βορειοανατολικό τμήμα του Αιγαίου μεταξύ των νησιών Λήμνος, Ίμβρος και Θάσος και απέχει 24 ναυτικά μίλια από την Αλεξανδρούπολη, ενώ η υψηλότερη κορυφή του έχει υψόμετρο 1.611 μέτρα. Το όνομα του βουνού είναι Σάος, αλλά οι ντόπιοι το ονομάζουν «Φεγγάρι» καθώς είναι «τόσο ψηλό που κρύβει το φεγγάρι».
|
Η Νίκη της Σαμοθράκης |
Η Σαμοθράκη είναι παγκοσμίως γνωστή λόγω του διάσημου αρχαιοελληνικού αγάλματος της Νίκης, το οποίο βρέθηκε το 1863 στο νησί. Το άγαλμα, ύψους 2,75 μέτρων, εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου, στο Παρίσι. Η Σαμοθράκη είχε μεγάλο θρησκευτικό ενδιαφέρον λόγω των Καβειρίων Μυστηρίων που λάμβαναν χώρα στο νησι κατα την αρχαιότητα, ηταν αποκρυφιστικές τελετές που το περιεχόμενο τους δεν έχει διαλευκανθεί μέχρι σήμερα. Τα μυστήρια τελούνταν στο χώρο του «Ιερού των Μεγάλων Θεών», που αποτελεί τώρα το σημαντικότερο αρχαιολογικό τόπο στο νησί. Λέγεται πως στα Καβείρια Μυστήρια συναντήθηκαν για πρώτη φορά οι γονείς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο Φίλιππος Β' και η Ολυμπιάδα, και πως στο νησί πραγματοποιήθηκε η σύλληψη του μεγάλου στρατηλάτη. Στα Καβείρια Μυστήρια μπορούσαν να πάρουν μέρος ελεύθεροι πολίτες αλλά και δούλοι - σε αντίθεση με τα Ελευσίνια Μυστήρια, όπου απαγορευόταν η συμμετοχή των δούλων.
|
Ιερό των Μεγάλων Θεών |
Η Σαμοθράκη κατοικήθηκε για πρώτη φορά από τους Πελασγούς και αργότερα από τους Θράκες. Η αρχαία πόλη, η Παλαιόπολη, βρίσκεται στα βόρεια του νησιού, ενώ παραμένουν τα επιβλητικά αρχαία τείχη της, χτισμένα σε Κυκλώπειο ύφος. Στα τέλη του 8ου αιώνα π.Χ. το νησί αποικίσθηκε από Έλληνες της Σάμου. Καταλήφθηκε από τους Πέρσες το 508 π.Χ., αλλά αργότερα βρέθηκε κάτω από τον έλεγχο της Αθήνας. Στη συνέχεια και μέχρι το 168 π.Χ. βρισκόταν κάτω από μακεδονική κυριαρχία. Μετά τη Μάχη της Πύδνας η Σαμοθράκη απέκτησε ανεξαρτησία, αλλά το 70 μ.Χ. ο αυτοκράτορας Βεσπασιανός την ενέταξε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Στο νησί εξορίστηκε, κατά τη διάρκεια της εικονομαχίας, και πέθανε ο χρονογράφος και άγιος της Ορθοδόξου Εκκλησίας Θεοφάνης ο ομολογητής (760-817μ.Χ.). Οι Βυζαντινοί ήταν οι επόμενοι κυρίαρχοι του νησιού μέχρι το 1204, αργότερα ήρθαν οι Ενετοί και μετά η Γενουάτικη οικογένεια των Γκατιλούζι (εξελ. Γατελούζοι) το 1355. Τα Γενουάτικα οχυρά παραμένουν, μάλιστα ο "Πύργος των Γκατιλούζι" αποτελεί ένα ακόμη πολύ σημαντικό μνημείο.
|
Πύργος των Γκατιλούζων |
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέκτησε τη Σαμοθράκη το 1457 και όταν ο κάτοικοι του νησιού επαναστάτησαν, οι Τούρκοι σκότωσαν το μεγαλύτερο μέρος του ελληνικού πληθυσμού (Ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης). Το νησί απελευθερώθηκε οριστικά μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους το 1913 -αν και πέρασε ένα μικρό διάστημα υπό βουλγαρική κατοχή κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
|
Χώρα Σαμοθράκης |
Λένε ότι η Σαμοθράκη είναι παράξενο νησί, ιδιαίτερο, μυστηριώδες. Και ότι όποιος πηγαίνει εκεί βιώνει, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, το μυστήριό της. Ειδικά τα βράδια του καλοκαιριού, όταν έχει φεγγάρι, πάνω από το... «Φεγγάρι», όπως αποκαλούν οι ντόπιοι το όρος Σάος που δεσπόζει στο νησί. Αλλά και την άνοιξη! Οταν οι μυρωδιές της φύσης μπλέκονται με τον θαλασσινό αέρα, σε μια συνάντηση με τη Σαμοθράκη στην αυθεντική της κατάσταση, με τους δικούς της μόνο ανθρώπους, χωρίς τους ξένους του καλοκαιριού. Σε τούτο τον τόπο, ήδη από την αρχαιότητα, κατέφτανε κόσμος από πολλά και διάφορα μέρη. Ηταν τα Καβείρια Μυστήρια, η μεγάλη εξάπλωση των οποίων άρχισε τον 3ο αιώνα π.Χ. Οι μυημένοι, βέβαια, οι οποίοι ήταν και ελεύθεροι, και δούλοι, φρόντισαν να κρατήσουν καλά κρυμμένα τα μυστικά τους. Σήμερα το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι η θρησκεία των Καβείρων και οι μυστηριώδεις ιεροτελεστίες τους ενέπνεαν παντού φόβο, επειδή θεωρούσαν πως οι Κάβειροι ήταν πολύ σκληροί όταν επέβαλλαν τιμωρίες. Αλλά και ότι όσοι μυούνταν στα μυστήρια των Καβείρων αποκτούσαν τη δύναμη να αποφεύγουν τους κινδύνους, να πετυχαίνουν στις πιο αβέβαιες προσπάθειες και να νικούν τους εχθρούς. Ισως με αυτό να συνδέεται και ο θρύλος που θέλει τους γονείς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, τον Φίλιππο Β΄ και την Ολυμπιάδα, να συναντιούνται για πρώτη φορά στο νησί. Αλλά και η σύλληψη του μετέπειτα μεγάλου στρατηλάτη να... πραγματοποιείται εδώ.
Η γνωριμία με τη Σαμοθράκη, που την προσεγγίζουμε αφού ταξιδέψουμε ώς την Αλεξανδρούπολη και περάσουμε απέναντι με φέρι, δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει πολλή και πυκνή βλάστηση, τρεχούμενα νερά και... βουνό, λιγότερη παραλία και θάλασσα. Εδώ, άλλωστε, στην «ψηλή Θράκη», όπως είναι η ερμηνεία του ονόματός της από το «σάμος», που στα αρχαία ελληνικά σημαίνει «ψηλός», το μεγαλύτερο μέρος της έκτασής της καταλαμβάνει το όρος Σάος, που είναι «τόσο ψηλό, που κρύβει το φεγγάρι». Εξ ου, λοιπόν, και η ψηλότερη κορυφή του, η οποία αγγίζει τα 1.611 μέτρα, ονομάζεται «Φεγγάρι». Η δε Σαμοθράκη είναι το τρίτο ψηλότερο νησί της χώρας, μετά την Κρήτη και την Εύβοια! Η βόλτα, λοιπόν, στο βουνό είναι εκ των ων ουκ άνευ. Από τα ψηλά του έρχεται το ποτάμι που ακούει στο όνομα «Φονιάς» και το οποίο κατεβαίνοντας δημιουργεί μια σειρά από μικρές και μεγάλες βάθρες - ιδανικές για κολύμπι στα πολύ κρύα νερά τους. Κάθε χρόνο, μάλιστα, έρχονται εδώ ουκ ολίγοι κατασκηνωτές από όλο τον κόσμο για να απολαύσουν τη σκιά του βουνού και τη δροσιά των υδάτων του μακριά από τη θάλασσα και την πολυκοσμία.
|
Μεγάλη Βάθρα |
Οι βάθρες είναι αρκετές και ο βαθμός δυσκολίας για να προσεγγίσετε τις ψηλότερες από αυτές μεγαλώνει, γι' αυτό επιδείξτε σύνεση και προσοχή. Το όνομα του ποταμού, άλλωστε, τα λέει όλα. Υπάρχουν όμως και άλλα σημεία με βάθρες, πιο τουριστικά και πιο προσιτά στους περισσοτέρους, όπως η Γριά Βάθρα, που βρίσκεται πιο χαμηλά, στην περιοχή των Θερμών. Εδώ υπάρχουν επίσης θερμά λουτρά, ενώ το καλοκαίρι συνωστίζονται οι περισσότεροι επισκέπτες του νησιού, γι' αυτό υπάρχει καλή τουριστική υποδομή. Από τα Θερμά, μπορείτε να κινηθείτε προς το Παλαιοχώρι με τα αρχαία του, αλλά και την παραλιακή -και λιγότερο γραφική- Καμαριώτισσα, που φιλοξενεί το λιμανάκι του νησιού, ενώ συγκεντρώνει και το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της Σαμοθράκης, ειδικά το χειμώνα και την άνοιξη, όταν δεν έχουν ανοίξει ακόμα τα... καλοκαιρινά στέκια. Τούτη την εποχή, θα βρείτε εδώ και τα περισσότερα καταλύματα και ταβέρνες.
Και η βόλτα συνεχίζεται. Σε απόσταση 7 - 8 χιλιομέτρων από την Καμαριώτισσα, δεσπόζει η αμφιθεατρικά χτισμένη και πολύ περιποιημένη Χώρα του νησιού, το οικιστικό στολίδι της Σαμοθράκης. Με πάμπολλα φροντισμένα και πολλά αναπαλαιωμένα σπίτια, αλλά και καφενεία, μπαράκια, ταβερνάκια και πολύ συμπαθητικά καταστήματα (στο φόρτε τους το καλοκαίρι και αυτά), η βόλτα στα καλντερίμια της Χώρας είναι must και... αγαπημένη συνήθεια τα ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά απογεύματα και βράδια στο νησί. Το σημειώνουμε και αυτό και προχωράμε ακόμη πιο ανατολικά για τα υπόλοιπα χωριά του νησιού, με μια στάση που επιβάλλεται στον ορεινό Προφήτη Ηλία. Εδώ ερχόμαστε οπωσδήποτε για κατσικάκι στη σούβλα, το οποίο σερβίρεται σε οποιαδήποτε ταβέρνα του χωριού κι αν επιλέξουμε να καθίσουμε. Είναι το έτερο must (γαστρονομικό αυτήν τη φορά) της περιήγησής μας στο νησί και δεν το παραβλέπουμε. Κι αν τέλος μας έπιασε η ζέστη και επιθυμούμε μια βουτιά σε νερό... θαλασσινό, η Σαμοθράκη διαθέτει κάμποσες βοτσαλωτές παραλίες, αλλά και μία (και μοναδική) αμμώδη και πολύ καλή επιλογή, την Παχιά Αμμο, με τα καθαρά της νερά, λίγη οργάνωση και πολύ ελεύθερο χώρο και άνεση. Για μπάνιο με φόντο το επιβλητικό Σάος και μια αίσθηση μυστηρίου να πλανάται στον αέρα... Είναι τα σύννεφα που «παιχνιδίζουν» στην κορυφή του. Ισως και οι Κάβειροι που μένουν για πάντα εδώ!
Δείτε το στο χάρτη: